Kimine göre saçma sapan bir müzik türü, kimine göre sanat. Kimine göre serserilik, kimine göre sokak kültürü. Peki bu rap müzik nedir gerçekten ? Nereden gelmiştir ? Amacı, gayesi nedir ?
Rap müziğin kökeni 1970'lere Amerika'nın kenar mahallelerinde ki Afrika kökenli siyahilere dayanıyor. Suçun, cinayetlerin kol gezdiği bir dönem de, suçların önüne geçmek için bulunmuş bir müzik türü bile diyebiliriz.
O dönemin Amerikasında siyahilerin nasıl ötekileştirildiğini, soyutlandığını, 2. sınıf insan muamelesini gördüğünü hepimiz biliyoruz. Bu soyutlamalarla beraber gelen fakirlik suçu da beraberinde getiriyor doğrudan. Tam böyle bir zaman da, böyle bir yer de doğuyor rap müzik ve zamanla hiphop kültürüyle özdeşleşiyor.
Yani gettonun sanatı desek yanlış olmaz. Rap müzik, çetelerin birbirleriyle ve düzenle fiziksel olarak değil de, müzik üzerinden çatışmalarına imkan veriyor. Zamanla freestyle atışmaları falan derken, mahalle mahalle, semt semt yayılıyor. Aslında bakarsanız freestyle atışmaları bizim de kültürümüz de var sadece adı freestyle değil, aşık atışmaları.
Rap, kelime anlamıyla ağır eleştiri demek. Hiphop kültürünün 4 ana dalından biri. Açılım olarak Rhytim And Poem (ritmik şiir), diyen de var, Rhytmic African Poem (ritmik afrika şiiri) diyen de. Kimine göre de Rhytmic American Poem. Kısacası sözlerin belli bir ritimle, müziğin üzerine okunması rap müzik.
Rap müzik sanatçılarına MC deniyor. Açılım olarak Masters of Ceremony (seremoni ustası) ya da Microphone Controller diye biliniyor.
Bilinenin aksine ilk türkçe rap kaydı Cartel'e ait değil. Alper A'nın 1989 yılında çıkartmış olduğu ''Bir Yabancının Hayatı'' parçası ilk türkçe rap parçasıdır. 1995 yılında Almanya'da yaşayan Türklerden kurulan Cartel grubu ve şarkılarıyla Türkiye'de de rap müziğin adı duyuluyor. 1990'ları hatırlayan birine cehennemden çıkan çılgın Türk derseniz direkt olarak Cartel'i hatırlayacaktır.
Zamanla bu müzikte değişime uğruyor ve newschool, oldschool kavramları ortaya çıkıyor. Ülkemizde yeni yeni hakettiği değeri görmeye başlayan rap, dünya da çoğu ülkede altın çağını yaşamıştır. Norm Ender'in deyimiyle ''Amerika'nın divaları'' rap müzik sanatçılarındandır, değer verirler ve saygı gösterirler.
Rap kendi içinde de protest (hükümeti eleştiren), melankolik (duygusal), battle (daha sert, meydan okuyan) trap (elektronik müziğin ağırlıklı olduğu) gibi kollara ayrılır.
Ülkemizde çok uzun bir süre rap saçmadır inanışı vardı ki hala da böyle düşünen insanlar vardır. Tam aksine rap genel olarak bir mesaj kaygısı taşıyan bir müzik türüdür. Bir kesim de bizim kültürümüz olmadığını vurgular ki, arabesk müziği, pop müziği bu kadar benimsemişken ne kadar samimi oldukları tartışılır. Özellikle pop müzik, rap müzikle anlam olarak yarışamaz. Bir örnek vermek istiyorum.
Hande Yener ''Ya Ya Ya''
Ya ya ya ya! Ben en özel
Ya ya ya ya! Ben en güzel
Ya ya ya ya! Ben herşeyindim ya
Ya ya ya ya! Sen çok bilen
Ya ya ya ya! Yalnız gezen
Ya ya ya ya! Sen terkedildin ya
Ceza ''Savaş Çocukları''
Çocuk hep ağladı, çocuklar ezildi
Oyuncakları silah, minik taş atan elleri
Soğuk nefesleri, boğuk baktı gözleri
Neler gördü toyken, aç yattı dünya tokken
Mutluluğu azaldı çokken
Sözü burada bitirmek istiyorum. Genel olarak, üstten üstten bilgiler verdiğim bir yazı oldu. Diğer yazılarımda, herşeyi ele alıp, daha detaylı bir şekilde yazıcam. Kendinize iyi bakın, görüşmek üzere.
Hayırlı olsun öncelikle. Sevdiğim bir tarz. Konuşma ve müziğin iç içe oluşunu seviyorum. Yazının son kısmını güzel bağlamışsın, tebrik ederim. Öğrencilerim bana sorardı, ben de sorayım: Sagopa mı, ceza mı:))
YanıtlaSilÖncelikle teşekkür ederim güzel yorumun için. Soruna gelecek olursam, her ikisininde kültür de emeği büyüktür ama ben Ceza derim :)
YanıtlaSilHande Yener ve Ceza karşılaştırması olayı anlatmak için çok güzel bir örnek olmuş.
YanıtlaSilAslına bakarsan sadece o kısmı alıntı yapmıştım bir videodan ama benim de çok beğendiğim bir örnek. Teşekkür ederim güzel yorumun için :)
SilAz çok bilgim vardı Rap ile ilgili mesela Amerika'da afrika kökenliler tarafından söylenmeye ,biraz isyan ve şikayet dile getirme amaçlı, başlanıldığını biliyordum.Aslında hoşuma giden parçaları da yok değil.Blogundan fazlasını da öğreneceğiz artık.
YanıtlaSilUmarım size ve daha fazla kişiye kültürü tanıtabilir ve sevdirebiliriz Mehtap hanım :)
SilSeviyorum bu tarzı :)
YanıtlaSilBlog takip etkinliğinden geliyorum abone oldum sizi de beklerim
Teşekkür ederim, bende sizi takip ediyorum :)
SilBana kalırsa isyanın adı; tüm kalıpları, klişeleri ezip geçen bir tarz rap.
YanıtlaSilKesinlikle katılıyorum. Dile getirilmeyenleri, dile getiren bir müzik.
SilTürkiye de bir türlü istediği yerlere gelemeyen müzik diyebilirim.
YanıtlaSileninde sonunda geleceğini düşünüyorum. dünyada örnekleri çok fazla
Sil